«ՄԵՆՔ ՊԷՏՔ Է ԿԱՐԵՆԱՆՔ ԿԱՍԵՑՆԵԼ ԱՐՏԱԳԱՂԹԻ ԲԱՑԱՍԱԿԱՆ ԸՆԹԱՑՔԸ» Կ՛ԸՍԷ ՎԱՐՉԱՊԵՏ ՍԱՐԳՍԵԱՆ
Հայաստանի վարչապետ Տիգրան Սարգսեան 22 յուլիսին Արագածոտնի մարզ կատարած այցելութեան ընթացքին Օշականի դպրեվանքին մէջ հանդիպած է Հայաստանի գրողներու միութեան նախագահութեան եւ մտաւորականներու հետ: Հանդիպման ներկայ եղած են Հայաստանի մշակոյթի նախարար Յասմիկ Պօղոսեան եւ Գրողներու միութեան նախագահ Լեւոն Անանեան: Կառավարութեան ղեկավարը անդրադարձած է արտագաղթի նիւթով խումբ մը մտաւորականներու մտահոգութիւններուն եւ պատասխանած զանոնք յուզող հարցերուն:
Հայաստանի վարչապետին համաձայն, արտագաղթը մշտապէս կը գտնուի կառավարութեան ուշադրութեան կեդրոնը, քանի որ 1991-էն ի վեր մեր երկրին մէջ գոյութիւն ունի ժողովրդագրական լուրջ խնդիր:
«Հայաստանի Հանրապետութիւնում մշտապէս բնակուող մարդկանց թիւն այսօր կազմում է 3 միլիոն, իսկ արտերկրում ներկայում ունենք երկու անգամ աւելի շատ թուով հայրենակից: Սա նաեւ մեր ազգի մոպիլութեան վկայութիւնն է, այսինքն` մեր քաղաքացիները կարողանում են ազատօրէն տեղաշարժուել, քանի որ դրա համար առկայ են բարենպաստ պայմաններ: Պէտք է ընդգծել նաեւ, որ արտագաղթին նպաստող միւս գործօնն էլ աշխատատեղերի անբաւարար թիւն է: Մեր բոլոր ուսումնասիրութիւնները ցոյց են տալիս, որ թիւ մէկ գործօնը արտագնայ աշխատանքի մեկնելու` աշխատատեղերի բացակայութիւնն է: Այսինքն, արտագաղթի երկու հիմնական խնդիրները սրանք են», նշած է Տիգրան Սարգսեան:
Ըստ անոր, տարեկան արտագաղթի բացասական հոսքերու մեծագոյն ցուցանիշը արձանագրուած է 1991-1995-ի ընթացքին` հասնելով տարեկան 200 հազարի: «Սա առարկայական եւ հասկանալի է` պայմանաւորուած երկրի այն ժամանակուայ ընկերային-տնտեսական իրավիճակով, երբ երկրում կտրուկ կրճատւում էին աշխատատեղերը, ինչի արդիւնքում մեր քաղաքացիները ստիպուած լքում էին հայրենիքը, իրենց ընկերային խնդիրները հոգալու համար: 1996-1997-ից յետոյ, երբ երկրում ապահովուեց մաքրօ-տնտեսական կայունութիւն, սկսուեցին գրանցուել տնտեսական աճի ցուցանիշներ` երկիրը լքողների բացասական ցուցանիշը հասաւ տարեկան 50-60 հազարի: Իսկ 2004-2006-ին, այն հասաւ զերոյական մակարդակի, նոյնիսկ` արձանագրուեց գաղթականական հոսքերի դրական ցուցանիշ: 2007-ից կրկին արձանագրուել է բացասական ցուցանիշ` տարեկան կտրուածքով այդ ցուցանիշը տատանուելով 4-5 հազարի շրջանակներում», ըսած է վարչապետը:
Ըստ անոր, համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամին ազդեցութիւնը ակնառու եղած է արտագնայ աշխատանքի մեկնողներու թիւի պարագային, քանի որ 2009-ին մեր երկիրը գրեթէ չէ ունեցած այդ նպատակով մեկնողներ: «Սա կապուած էր Ռուսաստանում աշխատանքի բացակայութեան հետ: 2010 թուականին Ռուսաստանում իրավիճակի բարելաւման հետեւանքով, կրկին վերսկսուել են նման հոսքերը, կտրուկ աւելացել արտագնայ աշխատանքի մեկնողների թիւը: Մեր ուսումնասիրութիւնները ցոյց են տալիս, որ ներկայում տարեկան կտրուածքով մեր երկրից արտագնայ աշխատանքի մեկնողների թիւը հասնում է 60 հազարի: Այս տարուայ առաջին 6 ամիսների ընթացքում արձանագրել ենք, որ այս առումով վերականգնուել է 2007-ի ցուցանիշը», նշած է վարչապետը:
Ըստ վարչապետին, վիճակագրութեան հետ աշխատելու ընթացքին պէտք է զգուշ ըլլալ եւ հաշուի առնել արտագնայ` եղանակային աշխատանքի մեկնելու երեւոյթը: «Վերը նշուած ուժականութիւնը որոշակի թիւրիմացութեան մէջ է գցել նաեւ որոշ զանգուածային լրատուական միջոցների, որոնք ահազանգում են, թէ այս տարի արտառոց արտագաղթ է տեղի ունենում: Սակայն արտագաղթի ծառայութեան ուսումնասիրութիւնները ցոյց են տալիս, որ այդ ուժական երեւոյթները կապուած չեն հայրենիքը մշտապէս լքողների հետ: Դա, առաջին հերթին, պայմանաւորուած է ժամանակաւոր աշխատանքի մեկնողների` 2007-2008 թուականների ցուցանիշի վերականգնման հետ: Ամէն դէպքում, նոյնիսկ եթէ խօսքը գնայ տարեկան մեր երկիրը լքող 2500-3000 մարդու մասին, այս երեւոյթը մեզ մտահոգող լրջագոյն խնդիրը կը հանդիսանայ կրկին», ընդգծած է կառավարութեան ղեկավարը:
Հայաստանի կառավարութիւնը 2010 դեկտեմբերին հաստատած է արտագաղթի քաղաքականութեան ռազմավարութիւնը, ուր յստակ ամրագրուած են կառավարութեան թիրախները եւ նպատակները: «Առաջին հերթին արտագաղթի քաղաքականութիւնը պէտք է ծառայի ազգագրական եւ ժողովրդագրական խնդիրների լուծմանը: Մենք պէտք է կարողանանք կասեցնել արտագաղթի բացասական ցուցանիշը եւ հասնենք դրական ցուցանիշների: Այդ նպատակին է միտուած նաեւ սփիւռքի նախարարութեան ձեւաւորումը, որը մշակել է մի քանի տասնեակ ծրագրեր, որոնց նպատակն է` ամրապնդել սփիւռքահայութեան հետ կապը, ստեղծել աշխատատեղեր եւ համապատասխան պայմաններ, որպէսզի մեր հայրենակիցները հնարաւորութիւն ունենան ժամանել Հայաստան: Այդ նպատակով կառավարութիւնը մշակել եւ Ազգային ժողովին է ներկայացրել հայրենադարձութեան վերաբերեալ օրէնք, որով պետութիւնն ստանձնելու է պարտաւորութիւններ` մեր հայրենակիցների նկատմամբ` ստեղծել այնպիսի միջավայր, որպէսզի նրանց համակերպումը մեր երկրի պայմաններին լինի հնարաւորին չափ հեշտ եւ կարճ ժամկէտում», եզրափակած է վարչապետ Տիգրան Սարգսեան: