«ԱԼԻՔ» ՕՐԱԹԵՐԹԸ` 80 ՏԱՐԵԿԱՆ
«Ալիք»ի հիմնադրման 80-ամեակին հաշուըւած օրեր են մնացել: Իրանահայ մամուլի անդրանիկ պարբերականներ` «Շաւիղ»ի (1894-97, Թեհրան), «Աստղ արեւելեան»ի (1896, Թեհրան), «Գործ»ի (1903, Թաւրիզ), «Նոր Ջուղայի լրաբեր»ի (1904-1908), «Առաւօտ»ի (1909-1911, Թաւրիզ), «Այգ»ի (1914-1924, Թաւրիզ), «Արշալոյս»ի (1912, Թեհրան), «Արշալոյս»ի (1918-19, Թաւրիզ), «Առաւօտ»ի (1919, Թեհրան) եւ «Նոր կեանք»ի (1922-27, Թեհրան) հարազատ շարունակութիւնն է 1931 թուականի մարտի 22-ին ծնուած «Ալիք»ը:
Իր առաջին խմբագիր, ՀՅԴ հիմնադիր Քրիստափոր Միքայէլեանի քրոջ զաւակ Յովսէփ Թադէոսեանի, այնուհետեւ մեծ հեղինակութիւններ` դոկտ. Վարդան Յովհաննիսեանի («Ալիք»ի առաջին արտօնատէր), դոկտ. Արտաշէս Բաբայեանի (երկրորդ արտօնատէր), յաջորդական խմբագիրներ` անզուգական Անտրէ Ամուրեանի (հետագային նաեւ «Ասպարէզ»ի խմբագիր), Յովսէփ Յովհաննիսեանի (Յ. Էլմար, Իրանի Սահմանադրական շարժման անմիջական մասնակից ու Եփրեմի աջակից), Մանուէլ Մարութեանի, Բաղդիկ Մինասեանի եւ ընդհուպ մինչեւ Հրայր Խալաթեանի… մարդկային ու ազգային ոգու գաղափարապաշտութեամբ է կոփուած 80-ամեայ «Ալիք»ը:
«Այսօր` բնութեան զարթօնքի հետ միասին,- գրում է «Ալիք»ը, իր առաջին համարի խմբագրականում,- ծնունդ է առնում «Ալիք»ը ու մտնում հայ բազմատանջ մամուլի պատուաւոր ընտանիքը` որպէս նրա կրտսեր ու համեստ անդամը:
«Այսօրուանից «Ալիք»ը ոտ է կոխում հայ հրապարակախօսութեան ասպարէզը` իր վսեմ կոչման հետ կապուած ամբողջ ծանրութեան, պատասխանատուութեան ու համարեա անհնարին դժուարութիւնների յստակ գիտակցութեամբ ու խոր զգացումով»:
Եւ իրաւամբ, այդ վսեմ կոչմանը հաւատարիմ, էութեամբ նոյնը, բայց ձեւով տարբեր` «Ալիք»ը շարունակում է իր որպէս մամլոյ օրինաչափ ուղու` մակընթացութիւններն ու ինչու չէ նաեւ տեղատուութիւնները:
Ահաւասիկ, «Ալիք»ի ընթացող 80-ամեայ ուղին` հակիրճ.
– Յետխորհրդային հայաստանեան եւ սփիւռքեան ձախորդ պայմանների լուսաբանում, քննարկում եւ տեղեկատուութիւն:
– Հայապահպանում` ըստ ամենայնի, յատկապէս իրանական շահի (Ռեզայ խան) եւ Քեմալ Աթաթուրքի անսուրբ դաշինքի արդիւնքում Իրանում փակուած հայոց դպրոցների բացը լրացնող գործառոյթի ստանձնում:
– Աջակից` գաղթօճախում որպէս համայնք ձեւաւորուելու ճիշդ հիմքերի ստեղծման:
– Հայ-իրանական ժողովուրդների ինչպէս պատմական, այնպէս էլ ժամանակակից բարեկամութեան ամրապնդում:
– Հայ դատի, հայոց նորագոյն պահանջատիրութեան շրջածիրում սփիւռքի քաղաքականացման գործընթացին մասնակցութիւն:
– Իրանական ժողովրդի արդար ցասման արդիւնքում 1979 թուականի յեղափոխութիւնից սկսեալ ու Իրան-Իրաք պատերազմով շարունակուող ու յաջորդական փուլերում բարեփոխումների ճամբով երկրում քաղաքացիական հասարակայնութեան ձեւաւորման գործընթացում բաժին-մասնակցութեան ցուցաբերում:
– Եւ վերջապէս, Հայաստանի անկախութեան վերականգնման շրջադարձային հանգրուանին համապատասխան` մամլոյ եւ յատկապէս որպէս միակ օրաթերթը համայնքիս` միեւնոյն վսեմ առաքելութեան ի կատար ածում…
80-ամեայ վիթխարի գործի ու աշխատանքի նախկին ու ներկայ բոլոր երախտաւորները` արճիճաշար բանուոր-աշխատաւորից մինչեւ արդիականացուած տպագրամեքենայով աշխատողն ու համակարգչաշարը, թերթի ցրման ու առաքման պատասխանատուները, օրաթերթիս խմբագրակազմին կից աշխատող ու իրենց երիտասարդական-պատանեկան թարմ շունչը զգացնել տուող «Խաչմերուկ»ն (երիտասարդական յաւելուած) ու «Ալիք պատանեկան»ը եւ մէկ խօսքով` «Ալիք»ի ողջ ընտանիքը հաւատարիմ իր պատասխանատու կոչումին` շարունակելու է իր 80-ամեայ անշեղ ուղու դժուարին ու տատասկոտ արահետներով ընթանալ` չվարանելով մերօրեայ մակընթաց-տեղատուութիւններից ու մանաւանդ` ուղեկցուող ալեկոծումներից: