«ԹԱՏՐՈՆՆ ԻՆՁ ՀԱՄԱՐ ՍԿՍՈՒՄ Է ՈՉ ԹԷ ԲԵՄԻՑ, ԱՅԼ` ԿԵԱՆՔԻՑ»,-«ԱԶԴԱԿ»-ԻՆ ԱՍԱՑ ՌՈՊԵՐԹ ԱՌԱՔԵԼԵԱՆ

Երէկ, մարտի 27-ին, Թատրոնի միջազգային օրն էր: Այդ օրը Հայաստանում եւ նախկին խորհրդային երկրներում մի առանձնակի շուքով են նշում: Լիբանանում վերջին տարիներին նոյնպէս միտում կայ նշելու միջազգային մասնագիտական օրերը, մի բան, որ նկատելի չէր  մի տասը տարի առաջ:  Լիբանանահայ միջավայրում, օրինակ,    հայաստանցի կամ Հայաստանում սովորած  բեմադրիչներն ու դերասանները  այդ օրը շնորհաւորում են միմեանց: Մենք էլ Թատրոնի միջազգային օրուայ առթիւ շնորհաւորհում ենք բոլոր նրանց, ովքեր իրենց համարում են թատրոնի մարդ: Բեմադրիչ Ռոպերթ Առաքելեանն այն կարծիքին է, որ թատրոնի մարդը պարտադիր չէ, որ միայն դերասանը, բեմադրիչը կամ թատերական գործիչը լինի: Նա  վստահ է, որ թատրոնի սէրը մի սէր է,  որն ամբողջ կեանքում ուղեկցում է մարդուն`  նրա ներաշխարհի մէջ կատարելով զարմանալի երեւոյթներ: Նա հաւատում է, որ ճիշդ թատերասէրը, նա, ով վարակուած է թատրոն դիտելու սիրով եւ գնահատում է բեմն ու նրա մարդուն, նոյնպէս այդ աշխարհի մարդն է: Ռոպերթ Առաքելեանն ասում է, որ  անկախ մասնագիտութիւնից, մարդ պէտք է կարողանայ ընկալել, ճիշդ գնահատել, վերլուծել թատերական  ներկայացումը, եւ այդ առումով պատահական չի համարում դպրոցներում դեռ փոքր տարիքից երեխաներին թատրոնի հիմունքների դասաւանդումը:

Թատրոնի միջազգային օրուայ առթիւ մենք հիւրընկալուեցինք Ռոպերթ Առաքելեանի, կամ ինչպէս նրան դիմում են իր աշակերտները` պարոն Ռոպհրի տանը, զրուցեցինք շատ թեմաների, մինչեւ իսկ` զաւակ-ծնող յարաբերութիւնների շուրջ:

Ռոպերթ Առաքելեանի տանը մի գորգ կայ պատից կախուած, որ եկել, Լիբանանի այդ բանուկ շրջանն է (ուր ապրում է նա) հասել  շատ երկար ճանապարհով` Հայաստանի Դսեղ հեռաւոր գիւղից: Գորգը 1917 թուականին գործել է նրա տատը`  աւանդական հայկական զարդանախշերով ու գոյներով: Ամէն երեկոյ Ռոպերթ Առաքելեանը քնելուց առաջ ձեռքով երկիւղածութեամբ հպւում է այդ գորգին եւ նոր միայն քնում: Թէ ինչ լիցքեր եւ անփոխարինելի ջերմութիւն կարող է ստանալ մէկը` իր տատի գործած գորգին տասնամեակներ յետոյ հպուելով, միայն հպուողն է զգում…  Նրա տանը նաեւ Դսեղի համայնապատկերն է կախուած եւ շատ այլ նկարներ` Լոռուայ աշխարհից ու  Հայաստանից, որ երեւի  նրան  օգնում են` անհայրենիք չզգալու`օտար մի երկրում, որտեղ  Հայաստանը միայն կտոր-կտոր է ապրում  այս կամ այն անկիւնում: Մենք բոլորս փորձում ենք մեր տան անկիւններում բնակեցնել կամ տեղադրել Հայաստանը` փոքրիկ դրուագներով, ինչ-որ մի իրի, նկարի կամ պատառիկի տեսքով, բայց …… շատ լաւ գիտենք, որ դա ինքնախաբէութեան մի ձեւ է, քանի որ Հայաստանն իր ներքին ու արտաքին բովանդակութեամբ այնքան մեծ ու տարածուն է, որ չի կարող  տեղաւորուել  այդ անկիւններում: Ահա այդպիսի մի «քաղցր»  ինքնախաբէութեան մէջ է յայտնուել նաեւ Ռոպերթ Առաքելեանը, որ ապրում եւ շնչում է Հայաստանով,  ու Լիբանանի մէջ Հայաստանը բնակեցնել փորձողներից մէկն է:

«ԱԶԴԱԿ».- Պարո՛ն Առաքելեան, ձեր ընտանիքն ու ապրած միջավայրը ազդեցութիւնն ունեցե՞լ են, որ դուք թատերական գործիչ դառնաք:

ՌՈՊԵՐԹ ԱՌԱՔԵԼԵԱՆ.- Այո՛, անշուշտ: Ինձ վրայ շատ է ազդել իմ մայրը, որ շատ աւանդապահ, բայց միեւնոյն ժամանակ` շատ զուարճասէր, շատ հիւրասէր, յարգուած եւ սիրուած կին էր մեր գիւղում: Ես փոքր էի, բայց լաւ յիշում եմ, թէ ինչ եռուզեռ էր մեր տանը` հաւաքւում էին ազգականներ, գալիս էին հիւրեր, կազմակերպւում էին հաւաքոյթներ, խնճոյքներ, եւ մայրս իր հիւրասիրութեամբ, կենսուրախութեամբ լցնում էր այդ մթնոլորտը:  Նա շատ խանդավառ կին էր եւ մի գաղտնիք ունէր` շատ լաւ գիտէր` ում հետ ինչպէս վարուել, եւ երբ այդպէս նեղ կամ մտերմիկ շրջանակներ էին լինում, ինքն ուղղակի մենաթատրոններ էր անում եւ հաւաքուածները արտասուելու չափ ծիծաղում էին:

Նա թեմաները վերցնում էր շրջապատից, պատահած բաներ էր պատմում`  հարստացնելով, գոյներ աւելացնելով, հիւթեղ դարձնելով զբաղեցնում էր հիւրերին, մարդկային բնաւորութիւններ էր ներկայացնում եւ այլն: Մեր տունը նման էր ֆելինիական թատրոնի… Հինգ տարեկան էի, երբ մօրս ողբերգական մահով ընդմիշտ փակուեց մեր տան բեմի վարագոյրը…  Ես կարծում եմ, որ, այո՛, մի բան այնուամենայնիւ ժառանգել եմ իմ մայրիկից: Երբ ես դպրոցական տարիքում էի, իմ այդ նոյն յատկութիւնները նոյնպէս շատ շեշտուած էին, եւ ուսուցիչներս, շրջապատս, բոլորն արդէն ինձ համար մասնագիտութիւն էին որոշել, որ իմ ապագան թատրոնն է:

«Ա.».- Ուրեմն ժառանգականութիւնը մեծ դեր է ունեցել…

Ռ. Ա.- Ժառանգականութիւնը կարեւոր է, բայց պարտադիր չէ միշտ շնորհները ժառանգել ծնողներից: Այն կարող է գալ շատ հեռաւոր  նախնիներից, բայց  ես հաւատում եմ ժառանգականութեանը: Հաւատում եմ նաեւ, որ կեանքում մեծ դեր են ունենում ապրած միջավայրը, ուսուցիչները: Իմ ուսուցիչները եղել են դժուար մանկութիւնս, ազնիւ հայրս, գեղատեսիլ Դսեղը, թումանեանական կենդանի կերպարները, խստաբարոյ Նուպար տատս, սարը, հովիւները, հնձուած խոտի բոյրը, աքլորի կանչը, բնութեան տարերքները, խորհրդային բանակը` Սիպիրի մէջ, քիմիական արդիւնաբերութիւնը, յետոյ` թատերական համալսարանը, Երեւանի Տրամաթիքական թատրոնը, ապա` ցուրտ ու մութ տարիները, պատերազմները… Այս ամէնն իմ հարստութիւնն են, իմ ապրած կեանքի գոյները, որոնք հարստացրել են իմ ստեղծագործական ներկապնակը: Թատրոնն ինձ համար սկսում է ոչ թէ բեմից, այլ` կեանքից, աշխարհի բոլոր խորդուբորդութիւններից: Թատրոնն այն ժամադրավայրն է, ուր մարդիկ գալիս են միասնաբար փնտռելու իրենց չիրագործուած երազների պատրանքը, տօնելու արդարութեան յաղթանակը կամ լսելու ճշմարիտ մի խօսք` աշխարհի ու կեանքի բազում առեղծուածների մասին:

«Ա.».- Իսկ ձեր երեխաները թատերական ձիրք ժառանգե՞լ են ձեզնից:

Ռ.Ա.- Ժառանգել են, բայց դա նրանց մօտ դրսեւորուել է ուրոյն ձեւով: Դուստրս` Արեւիկը կարող էր լինել դերասանուհի, բայց նա դարձաւ գեղագէտ. նա խաղացել է շատ ներկայացումների մէջ` «Լուսարձակ-40»-ի կազմում: Երբ մի անգամ հիւրախաղերի էինք գնացել Հայաստան, մասնագէտներն ու հանդիսատեսը շատ բարձր գնահատեցին նրա խաղարկութիւնը: Վեց տարեկանից արդէն զգացւում էին նրա դերասանական հակումները: Իսկ որդիս` Նարեկը, կարող էր լինել լաւ բեմադրիչ. երբ փորձերի ժամանակ նա նստում է կողքս, իր արած տասը առաջարկութիւնից չորսը անվերապահօրէնն կարելի է ընդունել:  Քսան տարեկան երիտասարդի համար դա շատ լաւ է, չնայած` ես վաղուց էի զգում նրա ճաշակն այս հարցում: Բայց նա մի թերութիւն ունի` քիչ է կարդում, ուսումնասիրում, պէտք է աւելի հարստացնի իր գիտելիքները, ունակութիւնները, պէտք է աւելիին ձգտի…  Եւ այն, որ ինքը դա չի անում, իրենի՛ց չի գալիս, այլ այն կրթական համակարգից, որով անցել է ինքը: Ես յիշում եմ, որ մեր կրթական համակարգը ուրիշ էր, Հայաստանում մեզ օգնում էին շրջապատը, ուսուցիչները, դաստիարակները, նոյնիսկ` հարեւանները, քաջալերում էին, մտահոգւում, խորհուրդ տալիս…  Այստեղ այդ առումով մի քիչ անտարբերութիւն կայ:  Մեր կրթական համակարգում  դաստիարակները պարտականութիւն ունէին` ճշդելու  իւրաքանչիւր աշակերտի հակումները`մինչեւ մի որոշակի տարիք, ասենք, ութերորդ, իններոդ դասարան եւ ուղղելու նրան, հասկանալու, թէ  ինչ կոչում կայ նրա մէջ: Այստեղ պրէօվէի քննութիւններ յանձնելու համակարգը չի նպաստում դրան` աշակերտի ուշադրութիւնը սեւեռւում է կառավարական քննութեան վրայ, եւ այն աշակերտները, որոնք այդ կառավարական քննութիւնների չափանիշներին չեն համապատասխանում, կարծես դուրս են մնում կեանքից: Սակայն, որպէս կանոն, տաղանդաւորները նրանք են լինում: Օրինակ, կարող է աշակերտը լաւ գեղանկարիչ  դերասան կամ  պատմաբան լինելու հակումներ ունենալ, սակայն միւս նիւթերի մէջ լաւ չլինի եւ դասարանը տարիներով  կրկնի, թափառի  եւ այդպէս անորոշ անցկացնի իր կեանքը:

Ես կարծում եմ, որ իմ երկու երեխաներն էլ ունեն թատերական ձիրքեր, սակայն նշուած պատճառով դա չի զարգացել նրանց մէջ:

«Ա.».- Բայց դուք կ՛ուզենայի՞ք ձեր երեխաներին դերասան ու բեմադրիչ տեսնել` իմանալով այսօրուայ բեմադրիչների  եւ դերասանների վիճակը:

Ռ.Ա.- Ինչո՞ւ` ոչ, կարեւորը լաւ մասնագէտ լինելն է: Երջանիկ բեմադրիչներ էլ են լինում, լինում են նաեւ դժբախտ բեմադրիչներ: Ինչպէս եւ դժբախտ դերասաններ էլ կան, կան նաեւ երջանիկ դերասաններ:

«Ա.».- Դուք ո՞ր մէկն էք:

Ռ.Ա.- Ես երջանիկ եմ… Երբ ես Հայաստան եմ գնում եւ իմ փոքրիկ, անշուք  տանը հաւաքւում են արուեստագէտներ, որոնք այսօր ճանաչուած դերասաններ ու բեմադրիչներ են,  այնպիսի մի մթնոլորտ է առաջանում, որ  ես իսկապէս ինձ երջանիկ  եմ զգում իբրեւ թատրոնի մարդ:

Հայաստանից դուրս գալով` ես գուցէ  շատ բան եմ կորցրել, կամ այսօր ճանաչուած արուեստագէտ չեմ հայրենիքում, սակայն երջանիկ եմ, որ Հայաստանից դուրս ուրիշ մասնագիտութեամբ չեմ զբաղուել: Ի հարկէ,  յարգում եմ բոլոր մասնագիտութիւնները, սակայն մարդ պէտք է սիրի, չէ՞, գործը, որն անում է: 20  տարուայ ընթացքում մի շարք հայկական վարժարաններում իմ հիմնած թատերախմբերը, շուրջ 35 թատերգութիւններս, թատրոնի մասին բազմաթիւ յօդուածներս, Պէյրութի հայկական 4 վարժարաններում շաբաթական 30  դասաժամ թատրոնի դասաւանդումը, թատրոնի դասագրքերի կազմումը, «Արեգ» եւ «Գասպար Իփեկեան» թատերախմբերի գեղարուեստական պատասխանատուութիւնն ու վերջապէս` տարբեր թատերախմբերի հետ շուրջ 90 բեմադրութիւններս ինձ առիթ են տալիս մտածելու, որ ինչ-որ բան արել եմ: Ես մնացել եմ  թատրոնի մարդ: Այն, որ այս տարիների ընթացքում իմ մասնագիտութեամբ եմ զբաղուել եւ արդիւնք եմ տեսել, երջանիկ եմ, եթէ անօգուտ զգայի կամ աշխատէի այլ մասնագիտութեամբ, դժբախտ պիտի լինէի:

«Ա.».- Եթէ Երեւանում մնայիք, բեմադրիչ կը լինէի՞ք, թէ՞ բեմ կը բարձրանայիք:

Ռ.Ա.- Կը բեմադրէի, սակայն նաեւ կը խաղայի: Իմ հակումներն աւելի բեմադրական են, սակայն երբեմն լինում են պահեր, որ ուզում եմ խաղալ, բայց խաղալու համար էլ այնպիսի բեմադրիչ պէտք է ունենալ, որին պէտք է վստահել ու խաղալ:

«Ա.».- Ի՞նչ բեմադրիչի հետ կ՛ուզէիք աշխատել:

Ռ.Ա.- Կ՛ուզէի աշխատել Արմէն Խանդիկեանի հետ, որի հետ շատ եմ աշխատել, կ՛ուզէի աշխատել Սօս Սարգսեանի, Նիքոլայ Ծատուրեանի, Երուանդ Ղազանչեանի, Աթոմ Էկոյեանի հետ: Կան, այնուամենայնիւ բեմադրիչներ, որոնց հետ կարելի է աշխատել:

«Ա.».- Հիմնականում ի՞նչ դերեր էք  խաղացել:

Ռ.Ա.- Քանի որ Տրամաթիքական թատրոնում էի  աշխատում, հիմնականում տրամաթիքական դերեր էի խաղում` «Անվերջ վերադարձ», «Սպանութեան վկաները», «Սէր եւ ծիծաղ», «Մեծ լռութիւն», «Աւտոբուս», «Թաղի զաւակ», «Մսեէօ Ամիլկար», «Ռիչարտ Երրորդ», «Յուլիոս Կեսար», Տրամաթիքականի խաղացանկի այլ  ներկայացումներում: Նաեւ դասական գրողների մասին հաշորդաշար էի վարում հեռուստատեսութեամբ, նոր էի սկսել, երբ Հայաստանում  ամէն ինչ խառնուեց իրար…

«Ա.».- Պարոն Առաքելեան, ինչպէ՞ս եկաք Լիբանան:

Ռ.Ա.- 1990-ականների սկզբին Տրամաթիքական թատրոնը պարտադրուած արձակուրդի մէջ էր,  ցուրտ, դժուար տարիներն էին… Չէր գործում թատրոնը, եւ ես ու կինս` այնճարցի ուսանողուհի, ապա օփերային երգչուհի Գոհարիկ Պէրպերեանը  որոշեցինք նախ երեխաների համար գալ Լիբանան, որտեղ համեմատաբար աւելի տաք էր, մէկ ամիս անցկացնել այստեղ, մինչեւ թատրոնը կրկին վերսկսէր աշխատել: Մնացինք, ես էլ թատրոնի հետ անընդհատ կապ էի պահպանում, ինձ ասում էին` դեռ մի՛ արի, մնա՛…  Ի հարկէ, այստեղ էլ հեշտ չէր, սակայն համեմատաբար աւելի հեշտ էր երեխաների համար, որոնք դեռ փոքր էին, ջերմութեան եւ այլ պայմանների կարիք ունէին: Իմ գլխաւոր առաքելութիւնը երեխաներիս պաշտպանելն էր, նրանց կենցաղն ապահովելը: Այստեղ` Այնճարում  շրջապատուեցինք բարի եւ  հոգատար մարդկանցով: Մէկ տարի մօտաւորապէս սպասեցինք, իրեր չէինք գնում, քանի որ մնալու մտադրութիւն չունէինք, սակայն այդպէս սպասողական վիճակում մնալը շատ էր յոգնեցում, եւ մենք կամաց-կամաց սկսեցինք տուն վարձել, իրեր գնել, հիմնաւորուել…

«Ա.».- Հիմա հիմնաւորուա՞ծ էք:

Ռ.Ա.- Մենք անմիջապէս լիբանանեան քաղաքացիութիւն ստացանք, սակայն պահպանեցինք հայկականը, հետագայում Պէյրութում ընդարձակ բնակարան գնեցինք, սակայն պահպանեցինք Երեւանի եւ Դսեղի բնակարանները… Կարծէք թէ հիմնաւորուած ենք, բայց ես ամէն տարի մտքով գնում եմ, յատկապէս երբ  մի բանից նեղւում եմ` որոշում եմ գնալ, ասում եմ` ես պետք է գնամ:

«Ա.».- Օրինակ, ինչից՞ կարող էք նեղուել:

Ռ. Ա.- Օրինակ, կարող եմ նեղուել, երբ չարաշահում են համբերութիւնս, երբ ինձ չեն ուզում հասկանալ, երբ միտումնաւոր անտարբերութեան են մատնում աշխատանքս, երբ շահագործում են, դաւաճանում, երբ սուտ են խօսում, նախանձում կամ զրպարտում: Այդ ամէնն ինձ վիրաւորում է: Նոյնիսկ երեխաներիս «ոչ ճիշդ» արարքները կարող են ազդել ինձ վրայ:

«Ա.».- Դուք կատարեա՞լ էք ուզում տեսնել ձեր զաւակներին: Դա մի քիչ իրատեսական չէ այս օրերին:

Ռ. Ա.- Կարծում եմ` բոլոր ծնողներն էլ ուզում են կատարեալ տեսնել իրենց զաւակներին եւ արդիւնքում բախւում են հայրեր-որդիներ հանրայայտ խնդրին: Ինչքան էլ մենք պատրաստ ենք լինում դրան, չենք կարողանում  շատ բաներ հանդուրժել, ընդվզում ենք… Բայց ներքուստ էլ համոզուած եմ, որ մեր խորհուրդներն ու խրատները ինչքան էլ մերժելի լինեն, այնուամենայնիւ իրենց ենթագիտակցութեան մէջ մնում են, եւ դա իրենք հետագայում գործադրելու են:

«Ա.».- Պարո՛ն Առաքելեան, ի՞նչ յատկանիշներ պիտի ունենայ թատրոնի աշխարհ մուտք գործած մարդը, եւ թատրոնն առհասարակ ի՞նչ ազդեցութիւն է ունենում մարդու վրայ:

Ռ. Ա.- Ընդհանրապէս թատրոնը միայն շէնքը կամ արուեստի ճշդուած ճիւղը չէ: Թատրոնը մարդիկ են, գործիչներ, կազմակերպիչներ: Խնդիրներ լուծելու համար թատրոնի մարդը պէտք է ունենայ պատկանելիութեան գիտակցութիւն, սկզբունքայնութիւն, գեղագիտական հայեացքներ, հաւատամք ու տեսլական…

Թատրոն զարմանահրաշ երեւոյթը մարդու մէջ արմատացնելու համար պէտք է սկսել դպրոցներից: Ի հարկէ, դա շատ դժուար աշխատանք է, եթէ նկատի ունենանք, որ դպրոցականները միշտ հեռանում են, գալիս են նոր ու անփորձ աշակերտներ, եւ ստիպուած ենք լինում ամէն ինչ սկսել սկզբից: Առաջին հայեացքից անօգուտ թուացող, բայց չափազանց լուրջ ու կարեւոր այս գործունէութիւնն ամէնուր ծաւալելու դէպքում մի քանի տարի յետոյ մենք ունենալու ենք առողջ թատերական միջավայր: Ունենալու ենք նաեւ այն հանդիսատեսը, որ չի գալու քաջալերելու, այլ` վայելելու: Մեր գաղութում շատ բեմադրիչներ կան. ինչո՞ւ բոլոր հայ վարժարանները չունեն թատրոնի դասապահեր: Թատրոնը երեխայի մէջ կերտում է հաւաքական աշխատանքի ոգին, միասնաբար նոյն աշխատանքն իրագործելու կամքը, դժուարութիւնները դիմագրաւելու տոկունութիւնը: Եթէ փորձերի ժամանակ  պատանի դերասանին բացատրուի, թէ ի՛նչ է պահանջւում իրենից եւ` ինչո՞ւ, ապա նա  անցած կը լինի լաւագոյն դպրոցը…  Անձամբ ես, աշխատելով երեխաների եւ պատանիների հետ,   հաւատում եմ իմ աշխատանքի արդիւնքներին, վստահ եմ, որ որոշ աւանդոյթներ կը զարգանան, յետոյ կը գան նոր գործիչներ, փոխարինողներ…

Ես վստահ եմ, որ թատերասրահում նստած իւրաքանչիւր երեխայի հետ զարմանահրաշ բաներ են կատարւում, յիշում եմ, որ նոյնը կատարւում էր նաեւ ինձ հետ, երբ նստած մեր գիւղի ակումբի սրահում, դիտում էի Երեւանից կամ Վանաձորից եկած որեւէ թատրոնի ներկայացում:

«Ա.».- Դուք աշխատել էք նաեւ Այնճարում: Ի՞նչ է տուել ձեզ «Լուսարձակ-40» թատերախմբի հետ աշխատելը:

Ռ.Ա.- «Լուսարձակ-40»-ը իմ ստեղծագործական կենսագրութեան մեծագոյն մասն է, միակ թատերախումբն էր, ուր աշխատել եմ հասուն տարիքի դերասանների հետ: Այսօր նաեւ աշխատում եմ «Գասպար Իփէկեան» թատերախմբի հետ եւ ունեմ գեղեցիկ ծրագրեր:  «Լուսարձակ-40»-ի հետ աշխատելն ինձ տուել է ստեղծագործական հաճոյք, երկարատեւ փորձեր, ճամբորդութիւններ` Հայաստան, Կիպրոս, Սուրիա… Մաքուր ու ազնիւ աշխատանքային մթնոլորտ է եղել թատերախմբի ներսում, բայց միաժամանակ եղել են նաեւ մեր ընթացքը շարունակ խանգարող` բնական ու արհեստական աննկարագրելի դժուարութիւններ: Այդ բոլոր տարիներին «Լուսարձակ-40»-ի մեծագոյն յենարանը եղած են  իմ ընկերները:

Այնճարի «Լուսարձակ-40»-ը տարիների ընթացքում ունեցել է շուրջ հարիւր դերասան, թատերախմբի անդամներից նաեւ երջանիկ ընտանիքներ կազմողներ են եղել:  «Լուսարձակ-40»-ը  հաճելի յիշողութիւն է: Ուզում եմ իմանալ, թէ իրենց` դերասանների համար էլ արդեօ՞ք հաճելի յիշողութիւններ կան,  եւ ի՞նչ է նշանակում իրենց համար անցեալը, թատրոնը, մարտի 27-ը…

Իսկ Այնճարը մարդկային փոխյարաբերութիւնների այն հնոցն է, ուր թրծուողը աշխարհի որեւէ անկիւնում կարող է դիմագրաւել ցանկացած դժուարութեան:

«Ա.».- Տեղեակ եմ, որ աշխատում էք նոր բեմադրութիւնների վրայ. ինչ նորութիւններ կարո՞ղ է սպասել հանդիսատեսը:

Ռ.Ա.- Գլխաւոր նորութիւնս Համազգայինի «Գ. Իփեկեան» թատերախմբում բեմադրուող Լ. Շանթի «Ճամբուն վրայ» թատերախաղն է, որ հանդիսատեսին է ներկայացուելու  ապրիլի 14-ից` «Յակոբ Տէր Մելքոնեան» թատերասրահում:

Ներկայացման մէջ ներգրաւուած են արհեստավարժ, փորձառու, հմայիչ եւ տաղանդաւոր դերակատարներ` Վարդան Մկրտիչեան, Յաւերժ Շխրտըմեան, Յովհաննէս Հելուաճեան, Ժան Պեքերեճեան, Ցոլեր Շխրտըմեան, Հրակ Տեմիրճեան, Րաֆֆի Չիլինկիրեան, Արաքսիա Կուրղիկեան, Փաթիլ Հատիտեան եւ այլք… Իսկ ներկայացման մասին այլ տեղեկութիւններ աւելի ընդարձակ ձեւով կը ներկայացնենք առաջիկայում:

«Ա.».- Պարոն Առաքելեան, առհասարակ շատ է խօսւում թատրոնի հանդէպ հասարակութեան անտարբերութեան մասին. ձեր կարծիքով, ո՞րն է դրա պատճառը եւ ինչպէ՞ս պիտի այն յաղթահարել:

Ռ. Ա.- Պատճառները պէտք չէ նետել արհեստագիտութեան ազդեցութեան վրայ: Հասարակութիւնը մեզ վերադարձնում է այն, ինչ մենք տուել ենք իրեն: Պարզապէս պէտք է կազմակերպչական եւ ստեղծագործական ոլորտները ճիշդ «խմբավարել»: Եթէ կեանքը Աստծոյ ստեղծած «թատրոնն» է, ապա թատրոնը բեմադրիչի ստեղծած կեանքն է: Եթէ կեանքում ճշմարտութեան կողքին գոյութիւն ունի նաեւ սուտը, ապա բեմում սուտը տեղ չունի:

Բեմադրիչը, անցնելով կեանքի մեծ դպրոց, պէտք է լաւապէս ծանօթ լինի թէ՛ աշխարհի եւ թէ՛ իր աշխատանքային դաշտում գտնուող հասարակութեան հոգսերին եւ ցաւերին, ուրախութիւններին եւ ձգտումներին:

Իւրաքանչիւր ներկայացում մի իրադարձութիւն է եւ կարող է ճակատագրական դառնալ հանդիսատեսի համար: Հանդիսատեսը կամ ընդմիշտ կը մոռանայ թատրոնի ճամբան, կամ կը կապուի բեմին:

Նախ պէտք է ճշդել, թէ ե՞րբ, ի՞նչ եւ ինչպէ՞ս բեմադրել, ապա մամուլի, ձայնասփիւռի եւ հանդիպումների միջոցով օգնել հասարակութեանը քայլ պահելու ճշմարիտ արուեստի հետ: Հարկաւոր է կիրառել մասնագիտական ուսումնասիրուած, հիմնաւոր եւ հեռանկարային ծրագրեր եւ մեր հասարակութիւնն անմիջապէս կը վերադառնայ թատրոն:

Հարցազրոյցը վարեց՝ ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ